Kleren maken de vrouw - Hella S. Haasse

(Leeswaarschuwing: De onderstaande tekst bevat details over de inhoud en/of afloop van het verhaal.)

Samenvatting

Dit boek vertelt een verhaal over Reina van Holten, ongeveer 20 jaar. Ze woont samen met haar vriendin Abby in Amsterdam, omstreeks 1947. Reina werkt als verkoopster bij de Bijenkorf, alhoewel ze verder wil in de mode. Ze wil eigenlijk een opleiding volgen tot modetekenaar, maar omdat haar ouders niet meer leven weet ze niet hoe ze de opleiding moet betalen. Gelukkig krijgt ze door een gulle gift van een geinteresseerde vriendin op leeftijd een kans om naar de opleiding te gaan, waar ze een groot talent blijkt te hebben in het modetekenen. Daar maakt ze echter een van de tweedejaars studenten bijzonder jaloers. Deze Harriët kan ook erg goed tekenen, maar is heel wat minder goed in kritiek incasseren. Het ontbreekt haar niet aan talent, maar haar egoïstische en onaardige karakter weerhoudt haar van haar grootste dromen. Ondertussen ontmoet Reina een charmante student, Roel, die haar ook niet koud laat. Echter, over de rol van de vrouw is hij erg duidelijk. Zij thuis voor de kinderen, terwijl de man werkt. Reina is niet zeker of ze dat wel ziet zitten. Als hij haar nu al niet serieus neemt, wanneer dan wel? Langzaam windt Harriet zich steeds meer op over het groeiende talent van Reina. Ze probeert hier een stokje voor te steken door een aantal gemene streken uit te halen. Maar de koele reactie van de altijd zo kalme Reina veroorzaakt nog meer opwinding. Harriet besluit te stoppen met de cursus en gaat op zoek naar een baan op niveau in de modewereld. Wanneer de wanhoop haar nabij is bij haar nieuwe baan schiet Reina haar te hulp. De strijdbijl wordt begraven en Harriet realiseert zich dat ze haar houding tegenover anderen moet veranderen. Reina zet haar opleiding voort en ook met Roel beginnen de serieuze gesprekken waar ze zo naar verlangde dan eindelijk te komen.

(Bron: De Leesfabriek – “Kleren maken de vrouw” gastblogger, 2013. Daarnaast zijn eigen aanpassingen verricht.)

Mening

Na de Tweede Wereldoorlog werd opdracht gegeven een reeks carrièreboeken te schrijven. Ook “Kleren maken de vrouw” van Hella Haasse behoort tot deze reeks en richt zich tot de opleidingsmogelijkheden in de mode van die tijd.

Het allerlaatste boek dat ik ging lezen voor VWO 6 moest een knaller zijn. Ik moest de literaire leesstijl met een goed gevoel afsluiten voor ik mij weer kon richten op het uitlezen van de stapel fantasie boeken en romans, die overigens erg gegroeid is door de jaren heen. En, op aanraden van een klasgenoot, is dat ook zeker gelukt. Dit prachtige boek van Hella S. Haasse las heerlijk weg op het strand. De zon die mijn huid verwarmde en langzaam mijn wangen deed kleuren, vergezeld door een heerlijke bries de mijn hoofd koel hielt onder de spannende momenten van het boek.

Ten eerste is de schrijfstijl van H. Haasse erg prettig. De zinnen zijn kort en bondig maar worden interessant gemaakt door de vele citaten en gesprekken die erin voorkomen. Zo krijg je het idee echt bij Reina en Abby in het appartement te wonen. Toch beschikken de personages niet over veel diepgang en is weinig ontwikkeling te zien. Er wordt gebruik gemaakt van stereotyperingen in bijvoorbeeld het verwende, gemene en egoistische meisje Harriet met een rijke achtergrond en Reina, die zowel in fysieke als karakteriserende beschrijvingen bijna perfect is. Ook haar leven is op een overdreven romantische en dramatische manier in elkaar gezet. Het is alsof je weer een meisjesboek als “Hoe overleef ik…” erbij pakt, maar op een positieve manier. Het is fijn om eens een boek te lezen wat niet zo zwaar op de maag ligt, vooral naast al die ijsjes van de vakantie.

Ten tweede sprak het onderwerp van het boek mij erg aan. Het begon al bij de titel: “Kleren maken de vrouw”. Ik ben het volkomen met deze zin eens omdat je met je eigen stijl kan laten zien wie je bent. Elke vrouw kan zich van anderen onderscheiden door haar eigen intuïtie en smaak te volgen om zich op deze manier tot een individu te maken in de grote massa van vrouwen om zich heen. De weg naar het vinden van een eigen stijl is voor iedereen verschillend en zorgt voor creativiteit en ontwikkeling. Wanneer vervolgens een eigen stijl is geboren geeft dat een stukje comfort maar ook zelfvertrouwen. In het boek zelf heb ik de titel helaas niet duidelijk naar voren zien komen. Toch trok ook de inhoud erg mijn aandacht. Tekenen is iets waar ik sinds ik klein was al erg mee bezig ben geweest, daartoe hoort ook het modetekenen. Ik kan me verliezen in het tekenen van een avondjurk van zijde of een sportieve “streetstyle”. Het lezen over dit onderwerp was dan ook totaal geen straf en heeft me zelfs inspiratie gegeven tot nieuwe tekeningen en ontwerpen.

Ten derde spreek de achterliggende gedachte van dit boek mij erg aan. Meisjes en vrouwen hoeven niet te wachten tot er een man langs komt die hen kan onderhouden. Dit boek spoort meisjes aan het heft in eigen handen te nemen en zich te ontwikkelen tot een onafhankelijke en zekere vrouw met een carrière. Ook ik zie het behalen van (financiële) onafhankelijkheid en een mooie loopbaan als een doel. Het zorgt voor de ontwikkeling van bijvoorbeeld creativiteit en het vermogen kwesties te kunnen oplossen. Een prachtige boodschap vooral in de tijd na de Tweede Wereldoorlog toen vrouwen de taken van mannen begonnen over te nemen.

Kortom is dit een heerlijk boek waar je zo doorheen bent. Ik kan met zekerheid zeggen dat dit boek in mijn top 5 komt door de schrijfstijl, de prachtige boodschap en mijn persoonlijke interesse. Als ik zo vrij mag zijn, zou ik mij bij deze willen excuseren om ook maar eens wat te gaan doen aan mijn persoonlijke ontwikkeling in het thema: “Kleren maken de vrouw.” Juist ja, ik ga even heerlijk online shoppen!

Geschreven door: Lysbeth Koster