Still Alice - Richard Glatzer & Wash Westmoreland (filmverslag)

Een keer wat anders dan anders. In plaats van me door het zoveelste boek heen te wurmen ben ik naar de filmhuisfilm "Still Alice" geweest. Een prachtige en indrukwekkende film over Alzheimer. Een verslag hiervan leek me het minste wat ik kon doen en daarom presenteer ik hierbij, een filmverslag! Veel leesplezier en zeker een prachtige film om je hersens nog over te laten kraken. (Pas op, hieronder beschreven informatie bevat inhoud/afloop van de film "Still Alice")

STILL ALICE

Voor mijn bioscoopbezoek ben ik naar de film "Still Alice" geweest. Dit werk van regisseurs Richard Glatzer en Wash Westmoreland heb ik bekeken en heeft mij omvergeblazen op 26 mei 2015. In de hoofdrol speelt Julianna Moore als Alice Howland. Ze heeft een gezin van drie kinderen, Anna (Kate Bosworth), Tom (Hunter Parrish) en Lydia (Kristen Stewart), samen met haar man John Howland die gespeeld word door Alec Baldwin. Alice is een hoogleraar taalkunde en komt erachter dat ze lijdt aan de ziekte van Alzheimer. Ze worstelt met de ziekte en dat heeft veel invloed op haar werk, gezin en huwelijk.

NRC-recensent André Waardenburg schrijft in een artikel:

"Still Alice kan bogen op een indrukwekkende, Oscarwinnende hoofdrol van Julianne Moore. Met zo’n bekwaam actrice durven de regisseurs het wel aan veelvuldig lange close-ups van haar gezicht te maken, zoals tijdens de scène waarin een arts haar geheugen test en de ontroerende scène die het hart van Still Alice vormt: haar toespraak over ‘de kunst van het verliezen’ op een congres over alzheimer."

En ook Pauline Kleijer die een artikel schreef voor de Volkskrant is zeer positief met deze recensie:

"Richard Glatzer en Wash Westmoreland slagen erin zowel overdreven sentiment als onrealistisch optimisme - bekende valkuilen in het ziektegenre - te vermijden en weten zonder effectbejag flink te ontroeren. De toon is helder, vaak terughoudend, maar hard als dat nodig is.****"

De genre van de film behoort tot drama en gaat over een conflict in het menselijk brein: Alzheimer. Maar ook wat voor invloed dat kan hebben op het leven en dat van anderen. Alice is een erg slimme vrouw die zich altijd heeft ingezet voor wetenschap, haar man is een liefdevol, maar als het erop aankomt kiest hij toch voor zichzelf (enigszins begrijpelijk, maar toch moeilijk als je in de bioscoop zit), zijn jongste dochter Lydia komt vanaf dan op haar moeder passen. Iets wat haar oudere zus, Anna, vast niet had gedacht aangezien zij niet doorhad hoeveel tijd moeder en dochter op een andere, speciale manier met elkaar doorbrachten. Anna zelf begrijpt haar moeder af en toe niet zo goed, maar denkt dat hun band erg sterk is. Het middelste kind, zoon Tom, heeft een goede band met zijn moeder maar moet nog een beetje in het serieuze leven komen, aangezien hij om de zoveel tijd een nieuw vriendinnetje heeft.

De film speelt zich af aan de oostkant van de Verenigde Staten. Je krijgt onder andere shots te zien van de woongelegenheden en Universiteit Harvard waar Alice werkt. De kleding in de film is modern en comfortabel. Naar mate Alice aftakelt worden haar kleren losser en makkelijker. Deze twee factoren spelen dus erg mee met hoe de Alzheimer invloed heeft op het leven van Alice. De schijnbaar bekende ijssalon in de buurt komt een aantal keer in de film voor waardoor je een erg goed beeld krijgt van de aftakeling van Alice. In de eerste scene weet ze nog wat ze wil en is ze nog onafhankelijk, de tweede scène bewijst het tegendeel hiervan. De muziek had een minder opvallende rol in de film, bij veel scenes werd gebruik gemaakt van mooie close-up beelden en intense momenten waarbij je je alleen kon concentreren op het verhaal. Geluid(effecten) was/waren mooi en duidelijk. Na het joggen werd hijgen en puffen toegevoegd wat goed verwerkt werd, aangezien beeld en geluid is sommige films niet eens gelijk loopt.

Het verhaal werd verteld in een chronologische volgorde met daartussendoor een paar kleine shots naar het verleden door middel van een fotoalbum. Een aantal scènes zijn me het meest bij gebleven omdat ze me echt raken. Hiertoe behoort bijvoorbeeld de scène waarin ze een toespraak geeft over haar Alzheimer voor andere patiënten en hun familie. De manier hoe Julianne Moore dit verteld raakt je echt, en vooral wanneer ze de papieren per ongeluk laat vallen. Je houd je hart vast want: "Oh, als ze nog maar wel weet waar ze is, en ze gewoon door kan gaan met haar verhaal." Naast dit beeld bleef het laatste shot me ook erg goed bij. Dochter Lydia, die een carrière wil beginnen als actrice, leest een verhaal/stuk van een script voor aan haar moeder. Moeilijke woorden en lastig opgebouwde zinnen zeiden mij totaal niets. Maar als de voormalig hoogleraar neuropsychologie, die ook fysiek al erg is toegetakeld en het praten niet meer goed beheerst, toch weet te zeggen dat het over liefde gaat... Stopt de film en verschijnen er de woorden "STILL ALICE" voor je ogen. Een prachtig einde dat je doet beseffen: "Ja, ze was nog steeds die Alice." Uit deze scene haal ik het doel, dat ongeacht alles, diezelfde persoon nog diep van binnen dezelfde persoon is.

Ik vond het een hele mooie film en heb er ook echt nog over nagedacht. Recent heb ik het boek "Hersenschimmen" van Bernlef gelezen, waar je ook een verslag van kan vinden op mijn blog. Toevallig komt ook het onderwerp dementie in dit boek aan bod. Ik vond het speciaal hoe ik bepaalde kenmerken van de film, en algemeen van de ziekte, kon verbinden met de verhaallijn in het boek. Denk hierbij aan de manier van aftakelen, snel en opeens, maar ook de fysieke gebreken die zich langzaam een weg wurmen door het verhaal.

De film was ook alles behalve saai door de vele kleine stukjes verhaal over het dagelijks leven. Als in een boom klim je omhoog naar het eind. Het begint heel duidelijk met een basis, de stam, een opzet waarin dingen over haar leven worden uitgelegd, bijvoorbeeld haar werk en hoe belangrijk dit was. langzaam klim je omhoog voorbij de takken "gezin" en "huwelijk" en begeef je je in het gedeelte waar het verhaal echt begint. Je krijgt te maken met kleine verhalen en aspecten tussendoor, maar uiteindelijk klim je toch door op die ene, dikkere stam. In het topje aangekomen houd het verhaal op en kijk je neer op de andere takken (gebeurtenissen en kleine verhaallijnen die voorbij zijn gekomen). Zowel de gedachte als het verhaal en de structuur staan als een boom, erg goed en mooi geschreven, mijn complimenten.

Lysbeth Koster